V&A OVER ATOPISCHE DERMATITIS

1. Waardoor wordt atopische dermatitis veroorzaakt?

Atopische dermatitis is een complexe aandoening waarbij tal van factoren een rol spelen, onder andere erfelijke aanleg en omgevingsfactoren.
De aandoening wordt gekenmerkt door veranderingen in de huidbarrière en ontstekingsreacties.
Omgevingsfactoren die een trigger vormen zijn o.a.: contact met cosmetica, zepen, detergenten en andere chemische producten die op de huid worden aangebracht, blootstelling aan allergenen en besmetting door bepaalde bacteriën en virussen.

Atopische dermatitis is NIET besmettelijk!

2. Is atopische dermatitis erfelijk?

Ja. Atopische dermatitis wordt vaak genetisch overgedragen. Als één of beide ouders atopische dermatitis hebben, is de kans groter dat hun kinderen het ook krijgen. Bovendien ontwikkelt ongeveer een derde van de kinderen met atopische dermatitis astma en/of andere soorten allergieën. Atopische dermatitis komt bij beide geslachten evenveel voor.

3. Wat zijn de symptomen en tekenen van atopische dermatitis?

Atopische dermatitis manifesteert zich in de eerste levensmaanden van een kind, kent een chronische evolutie en wordt sterk beïnvloed door omgevingsfactoren. Een atopische huid wordt gekenmerkt door aanhoudende droogheid en jeuk die soms ondraaglijk is. De buitenste huidlaag vervult zijn beschermende functie niet door structurele of functionele tekortkomingen, zodat allergenen en bacteriën binnendringen tot in de diepere lagen. Die factoren triggeren een ontstekingsproces dat leidt tot huiduitslag en krabletsels als gevolg van de jeuk.

4. Hoe weten ouders of hun kind atopische dermatitis heeft?

Atopische dermatitis heeft een aantal typische kenmerken, waaronder de leeftijd waarop ze begint. Meestal manifesteert ze zich in de eerste levensmaanden, met een jeukende en heel droge huid. De diagnose moet door een specialist worden gesteld, dus het is absoluut noodzakelijk de baby te laten onderzoeken door een arts.

5. Wat zijn de symptomen van deze aandoening?

Doordat hun huid heel droog is, beginnen de baby’s zich te krabben, door tegen hun luier en voorwerpen om zich heen te wrijven, en ontwikkelen al gauw vochtige rode laesies op hun wangen, keel en de ronde delen van hun handjes en voetjes. De jeuk veroorzaakt rusteloosheid, aanhoudende huilbuien en een verstoorde slaap. Veel baby’s hebben ook spijsverteringsproblemen (koliek, overgeven, diarree) omdat ze allerhande voedselallergieën kunnen ontwikkelen.

6. Wat zijn de triggerfactoren?

Hoewel de oorzaak van atopische dermatitis genetisch is en nauw samenhangt met de kwaliteit van de buitenlaag van de huid, kan de aandoening worden getriggerd en onderhouden door contact met uiteenlopende factoren, zoals sigarettenrook bij baby’s waarvan de ouders roken, pollen, schimmels, dierenharen, temperatuur, diverse voedingswaren, stress, het doorkomen van de tandjes, bacteriële infecties, virale infecties, enz. De verklaring hiervoor is dat de buitenste laag lipidencellen en het eiwit filaggrine (dat het cement tussen de cellen vormt) aangetast zijn. Hierdoor kunnen allergenen en andere pathogene stoffen binnendringen.

7. Hoe uit atopische dermatitis zich bij volwassenen?

Atopische dermatitis kan op elke huidzone voorkomen, ook in het gezicht, maar de vaakst getroffen zones zijn de knie- en elleboogplooien en de keel- en halszone. De aangetaste huid is meestal rood en droog, en vaak zijn er ook krabletsels (die bloeden). Tijdens de actieve fase kunnen met vocht gevulde blaasjes op de huid verschijnen, die na het openbreken huidbarsten kunnen veroorzaken met het risico op bacteriële of virale infecties.

8. Kan atopische dermatitis worden genezen?

Nee, deze aandoening kan niet worden genezen, maar er zijn heel wat manieren om ze onder controle te houden. Tegen de puberteit is de huidkwaliteit bij de meeste patiënten verbeterd en treden er nog zelden acute ontstekingen op, maar de huid blijft wel droog; daarom moeten de hierboven opgesomde irriterende factoren worden gemeden.

9. Kan iemand met atopische dermatitis een normaal leven leiden?

JA, ABSOLUUT! Je kunt een gevuld leven leiden en hoeft je zeker geen sport, zwemmen of reizen te ontzeggen. Alleen moet je wat voorzorgen nemen en altijd verzachtende crèmes bij de hand hebben, op school, op het werk en tijdens uitstapjes en reizen. Om je huid te reinigen gebruik je speciale producten zonder bewaarmiddelen, kleurstoffen en geurstoffen, die schadelijk kunnen zijn voor de lipidenlaag van de huid. Verkeerd gebruik van antiseptische middelen kan de huid irriteren en de toestand verergeren. Je mag antiseptische producten niet continu gebruiken, want ze drogen de huid enorm uit. Gebruik speciale emollientia (hydraterende crèmes) en in acute perioden medische preparaten zoals corticosteroïden of immunomodulatoren, maar alleen op medisch voorschrift.

^{Dr Mădălina Rusu – M.D., dermatoloog}