Atopische dermatitis – triggerfactoren

Genetische aanleg: in 60-80% van de gevallen is er een familiale voorgeschiedenis van atopische dermatitis. De aanwezigheid van een genetische component wordt ondersteund door studies waaruit blijkt dat het risico dat een kind atopische dermatitis ontwikkelt, toeneemt als één of beide ouders de aandoening hebben. Ook als één of beide ouders astma of allergische rhinitis hebben, is het risico om de aandoening te ontwikkelen groter dan bij de rest van de bevolking.

Bij patiënten met atopische dermatitis werden tal van immunologische en niet-immunologische anomalieën in zowel de huid als het serum gerapporteerd.

In de prenatale periode, en in het bijzonder tijdens het laatste trimester van de zwangerschap, wordt de foetus tegen externe factoren beschermd door het immuunsysteem van de moeder en de peptide en antibacteriële proteïnen in het vruchtwater; de foetus maakt antibacteriële proteïnen aan in de epidermis (defensine en cathelicidines). Na de geboorte vindt de eerste kolonisatie van de pasgeborene met bacteriën uit de flora van de moeder plaats, en in de periode onmiddellijk erna draagt borstvoeding bij tot de vorming van het darmmicrobioom en wordt de ontwikkeling van het immuunsysteem in de darmen gestimuleerd.

Een verstoring van het darmmicrobioom kan hier leiden tot een pathogene invasie.

Luchtvervuiling, hoofdzakelijk door intensief wegverkeer.

De toegenomen hygiëne - de zogenaamde “hygiënehypothese”, maar ook de toenemende agressie van de huid door detergenten en zepen. Te vaak baden van baby’s, gebruik van onaangepaste producten met agressieve ingrediënten. Overmatige hygiëne zou onder andere verantwoordelijk kunnen zijn voor de afwezigheid van natuurlijke kolonisatie van de darmen met enterococci en bifidobacteria, die de Th1-lymfocyten stimuleren en de immunologische tolerantie opwekken door afscheiding van antigenen en endotoxines. Sommige auteurs stellen dat vroegtijdige supplementatie met bifidobacteriën atopische dermatitis kan voorkomen bij kinderen met genetische aanleg, en de ernst van de aandoening kan verminderen bij mensen met klinische symptomen.

De toenemende aanwezigheid van allergenen binnenshuis door wijzigingen in de cohabitatie (aanwezigheid van mijten, katten, honden).

Het toenemende rookgedrag bij jonge moeders.

Chemische additieven in voeding.

Veranderende voedingsgewoonten door de introductie van nieuwe voedingswaren (in het bijzonder exotisch fruit, pindanoten, enz.). Vroege voedingsdiversificatie lijkt de frequentie van atopische dermatitis te verhogen.

Minder blootstelling aan infecties (mazelvirus, hepatitis A-virus, helicobacter pylori, toxoplasma gondii, lactobacillus ruminus, enz.).

Infecties aan de luchtwegen en het doorbreken van de tandjes kunnen atopische dermatitis triggeren bij baby’s en jonge kinderen.

Op elke leeftijd kunnen stimuli die sterke zweetafscheiding veroorzaken (opwinding, warmte, inspanning, occlusie door kledij of zalf) leiden tot hevige jeuk en een nieuwe opstoot van atopische dermatitis. Contact met wol en vetoplossende stoffen verergeren atopische dermatitis. Soms hebben ook menstruatie en zwangerschap een ongunstig effect. Hoewel sommige voedingsallergenen atopische dermatitis kunnen triggeren of verergeren, kan een overdreven restrictief dieet de lengte- en gewichtsontwikkeling bij kinderen nadelig beïnvloeden.